ŞEYH SAFİ VELÂYETNÂMESİ: TAHKİKİ VE TRANSKRİPSİYONU
Özet
Kastamonu Yazma Eserler Kütüphanesi’nde 37 Hk 2694 arşiv numaralı tasavvuf mecmuası içinde Velâyet-i Şeyh Safi isimli Türkçe küçük bir risale yer almaktadır. Burada Azerbaycanlı meşhur tasavvuf önderi Şeyh Safiyyüddîn İshâk Erdebîlî’nin kerametleri ve hikmetleri anlatılmaktadır. Toplam 24 küçük bölümden oluşan bu risalenin hacmi 12 varaktan ibarettir. 990 / 1582 yılında Ahmed b. Mehmed tarafından istinsah edilmiştir. Sade ve anlaşılır bir dille yazılmıştır. Genelde Osmanlı Türkçesinde kaleme alınmış olmasına rağmen burada yer yer Azerbaycan Türkçesinin de etkisi görülmektedir. Karşılaştırmalarımız sonucunda bu eserin, Safvetü’s-Safâ’nın değişik bölümlerinden derlenmiş bazı hikâyelerin Türkçe tercüme edilmesi sonucunda ortaya çıktığını belirledik. Lengüistik ve tarihî verilerden yola çıkarak, çevirinin XV. yüzyılda yapıldığını tahmin ediyoruz.Söz konusu risale, çeviri teknikleri açısından gerek Şeyh Cüneyd zamanında, 861 / 1456-57’den önce Bedir isimli bir şair tarafından yapılan tercümeden, gerekse de I. Şah Tahmasp döneminde, 949 / 1542-43 yılında Neşâtî mahlaslı bir mütercim tarafından hayata geçirilen çeviriden farklılık arz etmektedir. Buna rağmen Şeyh Safi Velâyetnâmesi’nde yer alan bazı hikâyeler, Safvetü’s-Safâ’nın Bakü’de, Meşhed’de ve Üsküdar’da bulunan Türkçe nüshalarındaki aynı hikâyerlerle kısmî bir benzerlik göstermektedir.Makalede Şeyh Safi Velâyetnâmesi’ni değerlendirdik ve bu eserin metin çevirisini sunduk.Referanslar
Bahadıroğlu, Mustafa. (2000). “İbrahim Zâhid-i Geylânî”, TDV. İslam Ansiklopedisi. 21. c. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, s.359-360.
Beyânî, Carullahzâde Mustafa. (2008). Tezkiretü’ş-Şu’arâ. Hazırlayan: Aysun Sungurhan Eyduran. Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Kütüphneler ve Yayınlar Genel Müdürlüğü.
Boyraz, Şeref (2014). “Yâr Ali Çelebi”, Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü, http://www.turkedebiyatiisimlersozlugu.com/index.php?sayfa=detay&detay=5801 (madde yazım tarihi: 07.12.2014)
Efendi, İlyas. (1994). “İsmail Hakkı Bursevi’nin Kitabu’s-Silsileti’l-Celvetiyye’si”. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Efendiyev, Oktay. (1981). Azerbaydjanskoye gosudarstvo Sefevidov v XVI veke. Baku: İzdatelstvo Elm.
Erdebîlî, İbn-i Bezzâz. (1373). Safvetü’s-Safâ (der tercüme-i ahvâl o akvâl o kerâmât-ı Şeyh Safiyyüddîn İshak Erdebîlî). Mukaddime ve tashih: Gulâm Rızâ Tabâtabâyî Mecd. Tebriz: İntişârât-ı Musahhih.
Bu dergide yayımlanan makalelerin telif hakkı Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi'ne aittir. Yayıma kabul edilen makalalerin yazarları, kendilerine gönderilen "Telif Hakkı Devir Formu"nu imzalayarak dergi editörlüğüne posta ya da elektronik posta yoluyla iletmelidirler. Yazarlar böylelikle makaleyi çoğaltma, temsil, basım, yayım, dağıtım ve internet yoluyla iletim de dahil olmak üzere her türlü umuma iletim haklarını yetkili makamlarınca kullanılmak üzere Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi'ne devrederler. Bununla beraber makaleyi satmamak koşuluyla kendi amaçları için çoğaltma hakkı gibi fikri mülkiyet hakları saklıdır. Makalenin herhangi bir bölümünün başka bir yayında kullanılmasına Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi'nin yayımcı kuruluş olarak belirtilmesi ve dergiye atıfta bulunulması şartıyla izin verilir. Atıf yapılırken dergi adı, makale adı, yazar(lar)ın adı soyadı, sayı no ve yayın yılı verilmelidir.
Dergide yayımlanan yazılardaki görüşlerin sorumluluğu yazarlarına aittir.
Bu dergide yayımlanan makaleler Creative Commons Attribution 4.0 ile lisanslanmıştır. Bu lisans, açık erişimli bir makalenin ticari olmayan bir şekilde tekrar kullanılmasına, yazar doğru atfedildiği sürece izin verir.
